Elektriciteitsnet en warmtepompen

De in de Quick-Fit al in 2017 door SEN voor bestaande woningen bepleite hybride warmtepomp blijkt volgens recent gepubliceerd onderzoek niet alleen voor bewoners, maar ook voor het elektriciteitsnet aantrekkelijk. 

Hybride en volledig elektrische warmtepompen

Op 31 januari 2025 publiceerde de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RvO) een uitgebreid onderzoek “Netimpact woningen met warmtepomp”. Daaruit blijkt, dat volledig elektrische (“all-electric”) warmtepompen hogere pieken op het elektriciteitsnet veroorzaken dan hybride warmtepompen, omdat ze meer elektriciteit nodig hebben en geen cv-ketel als back-up hebben bij kou.

Het effect van warmtepompen op het net hangt af van het gevraagde vermogen, het tijdstip en het aantal gelijktijdige gebruikers. Het onderzoek van RvO toont ook aan dat warmtepompen toch wat minder vermogen tegelijkertijd vragen dan gedacht, en dat het elektriciteitsnet nog iets ruimte biedt.

Voorspellen elektriciteitsvraag

Het onderzoek geeft aan dat het oppervlak van de woning, dat in contact is met de buitenlucht (dat wordt ‘verliesoppervlak’ genoemd), de belangrijkste voorspeller is van de elektriciteitsbehoefte van warmtepompen; ook dat dit belangrijker is dan bouwjaar of vloeroppervlak. Hoe groter het ‘verliesoppervlak’, hoe meer elektriciteit de warmtepomp verbruikt en hoe zwaarder de belasting op het elektriciteitsnet.

Het onderzoek biedt inzicht in de invloed van warmtepompen op het elektriciteitsnet en de totale elektriciteitsvraag per woning. Hiermee kunnen netbeheerders (zoals Enexis, RENDO) investeringen beter plannen en beleidsmakers (overheden) meer realistische keuzes maken voor de overgang van fossiele naar duurzame energie.

Kijkend naar netcongestie, dan bevestigen de uitkomsten, dat voor bestaande woningen een hybride warmtepomp zeker voorlopig nog een aantrekkelijker alternatief is dan volledig elektrisch.